Menenjit, beyni örten zarların iltihabı anlamına gelir ve halen çocukluk çağının önemli bir hastalığı ve ölüm nedenidir. En yüksek risk altındakiler 6-12 ay arasındaki süt çocukları olup, olguların %90’ını 1 ay-5 yaş arasındaki çocuklar oluşturmaktadır.

Süt çocuğu ve sonraki çocukluk çağının menenjitinde önde gelen bakteriler Haemophilus influenzae tip b ( Hib) , Streptococcus pneumoniae( pnömokok) ve Neisseria meningitidis (meningokok)’tir. Ülkemizde rutin aşı programında 2. aydan itibaren uygulanan zatürre ( pnömokok) aşısı ve karma aşı içinde yer alan menenjit ( Hemophilus Influenza ) aşısı ile ilk iki önemli menenjit etkenine karşı bebeklerde koruma sağlanmaktadır. Fakat bu iki aşı meningokok menenjitine karşı koruma sağlamaz.

Meningokok menenjiti her yaşta görülebilse de özellikle 2 yaşından küçük çocuklar ve 15-19 yaşındaki adolesanlanlarda daha sık görülür. Solunum yoluyla yayılan bakteri özellikle toplu yaşam alanlarında çok çabuk yayılır. Bu nedenle kreş, yuva, okul, yurt, askeriye, hac gibi kalabalık ortamlar yayılmasını kolaylaştırabilir. Hava yoluyla bulaşır, 2-3 gün içinde beyin zarını etkileyerek menenjite, yanısıra kana geçerek tüm vücutta ağır kanamalar,döküntü ve birçok organ yetmezliği ile seyreden bir hastalık tablosuna neden olabilir. Meningokok hastalığı tedavi edilse bile, her 100 enfeksiyonlu kişinin 10-15’ini öldürür. Hayatta kalan 100 kişiden yaklaşık 10-20’sinde işitme kaybı, beyin hasarı, böbrek hasarı, uzuv kayıpları gibi ciddi sakatlıklar bırakır.

ABD’inde konjüge meningokok aşılarının kullanımını takiben meningokok enfeksiyonlarında belirgin azalma olmuştur. Aşının yaygın uygulamaya girmesi ile birlikte ,taşıyıcılık oranlarında azalmaya paralel, aşılanmayan kişilerde de hastalık sıklığında azalma sağlanmıştır. Meningokokal hastalıklar Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından aşı ile engellenebilir hastalık nedeni olarak tanımlanmıştır. Yine WHO verilerine göre Türkiye bu hastalık açısından orta riskli gruptadır ve aşının uygulanması önerilir.

Meningokok bakterisinin A,B,C,W,Y gibi alt grupları vardır. Günümüzde geliştirilmiş ve halen kullanılmakta olan konjüge aşılar meningokok ACWY ve meningokok B aşılarıdır. Tüm yaş gruplarında etkin ve güvenlidirler. Menigokok ACWY aşısı 2 ay-23 ay arasındaki bebeklerde birden fazla doz, 24. aydan sonra tek doz şeklinde uygulanabilirler. Meningokok B aşısı da 2 yaşa kadar 3 veya 4 doz, 2 yaşından sonra 2 doz şeklinde uygulanır. Dozların sayısı, zamanlaması, rapel doz ihtiyacı için mutlaka çocuk doktoru ile görüşülmelidir. B tipi meningokok bakterisi için ayrıca polisakkarit bir aşı vardır ve genellikle hacca gidenlere uygulanır. Bu aşı 2 yaş altında yeterli bağışıklık oluşturmaz.

Aşı yapılanların küçük bir yüzdesinde hafif bir ateş görülebilir, yarısı kadarında aşı yapılan yerde kızarıklık,hafif ağrı olabilir. Bu sorunlar genellikle 1-2 gün sürer ve kendiliğinden kaybolur.